YARGI KARARLARINA DAYANAK OLMUŞ VE OLACAK BİLİRKİŞİLERİN EKSİK TESPİTLERİ, YANLI YORUMLAMALARI VE DEĞERLENDİRMELERİ

Müteahhidin, sözleşmeye, sözleşmenin eki özel teknik şartnameye, kamu düzeniyle ilgili imar mevzuatına, ülkemizde yapılarla ilgili Standartlara ve yönetmeliklere, fen ve sanat kurallarına, tarafların mutabakatıyla, İmar Planına ve sözleşmeye uygun olarak hazırlanan, ilgili belediye tarafından da onaylanan projelerine uygun, kooperatifin onaylayacağı uygulama ve detay projelerine göre ve yine kooperatifin onay vereceği piyasanın en kaliteli TSE ve İSO 9001 belgeli işletmelerin ürünlerini kullanılarak, birinci sınıf inşaat kalitesinde, süper lüks tarifi içinde en iyi işçilikle yapmayı taahhüt ettiği inşaatlar; sözleşmesine, sözleşmenin eki özel teknik şartnamesine, kamu düzeniyle ilgili imar mevzuatına, ülkemizde yapılarla ilgili Standartlara ve yönetmeliklere, fen ve sanat kurallarına, onaylı projelerine uygun olmadan; arsa sahibinin onayına bağlı kalmadan çıkarının gerektirdiği kalitesiz malzemeleri kullanarak, işine ve çıkarına geldiği gibi kötü işçilikle yapmış olmasını, Bilirkişiler, neyin karşılığında; sözleşmesine, özel teknik şartnamesine ve kamu düzeniyle ilgili imar mevzuatına uygun yapılmış olduğunu söyleyebiliyorlar.

Bu adı konmamış bir çıkar sağlama yoludur ki Adalet üzerinden sağlanıyor. Yargılama sürecinde, neden, niçin yapıldığı incelenmeden, sözleşmeye, sözleşmenin eki teknik şartnameye ve onaylı projesine uygunluğu yönünden araştırılmadan, yalan, yanlış ve yanıltıcı beyanlar doğrultusunda yapılan eksik tespitler ve bu eksik tespitlerden yanlı yorumlanan yüzlerce örnekten Sadece birkaçı;

“Onaylı projelerinin ruhsata bağlatılmasının gerekmediği”

“…inşaat ruhsatlarının alındığı, işlerin bu ruhsatlara uygun olarak yaptırıldığı ve gerekli vizelerin de ilgili belediyenin yetkili elemanları tarafından denetlenerek verildiği…”

“…inşaatların onaylı projesine, ruhsat koşullarına ve imar mevzuatına, Ana sözleşme ve eklerine ve bunların çerçevesinde sağlanan mutabakatlarına ve projelerine uygun olarak yapıldığı….”

“…parsellerin hepsinin sözleşmede tanımlanan prosedür işletilerek projeleri hazırlanmış ve ruhsatları alınmış olduğu…”

“…inşaatta kullanılan malzemeler ana sözleşme ve proje koşullarına uygun olduğu görülmüştür….”

“…imara aykırı bir durumun bulunmadığı…”

“…yapılan imalatlarda sözleşmeye, fen ve teknik kurallara uygun olmayan ve sözleşme feshine gerekçe olabilecek bir teknik uygunsuzluğun olmadığı…”

“…yapılan inşaatların Çankaya Belediyesinden tasdikli projelerine ve alınmış inşaat ruhsatlarına uygun olarak yapıldığı…”

“İnşaatların, onaylı projesine uygun olmadan yapılan kotlarının, ancak, onaylı projelerin, onaylı projesine uygun yapılmayan imalatlara uydurulmasıyla giderilebileceğinin, sorun olarak görülmemesi,

“…sorunun 30.07.1998 onay tarihli tadilat projelerine gabari tutanağındaki kotların işletilmesiyle çözümlenebilecek olmasını,”

“..oluşan kot farklılıklarının ilgili onaylı tadilat projelerine işletilmesi halinde gabarilerle ilgili bir sorun kalmayacağı ve belediyesince tadilat ruhsatlarının verilmesine engel teşkil etmekten çıkacağı tespit edilmiştir.”

“….28146 Ada 4 numaralı parseldeki Zemin kat kotunun 982.35 olmasının basit teknik bir konu olduğu, ”

“…Tavan sıvası ile döşeme betonu arasındaki yükseklik ölçüsünün 2.46 m civarında olması zorunluluğu doğmuştur. Bundan sonraki imalatların malzeme seçimi ve uygulamasında gerekli titizlik gösterilmesi halinde iskan ruhsatı alma aşamasında bu konuda bir sıkıntı ile karşılaşılmayacağı …”

“Projesine işlenmek koşuluyla yapımı düşünülen bir taslak çizimin neden olduğu,”

“….inşaatların, 24.12.1997 onaylı ruhsat eki projelerdeki ölçülerine uygun yapıldığı, ancak 30.07.1998 onaylı tadilat projesinde bu terasların genişliğinin 30 cm azaltıldığı,”

“…Binalarda servis teraslarının parapetlerinin yuvarlak kısımlarının belli bir dekoratif tasarımla tavana kadar yükseltildiği…”

“…hatanın inşaatın ilerleyen aşamalarında özellikle ince işler aşamasında düzeltilmesinin mümkün olduğu,”

“…. 27009/13 parselin yine dıştan bitümlü su yalıtımının yapıldığı içerden heraporla yapılacak ısı yalıtımının sırası gelmediğinden henüz yapılmadığı ve inşaatın ilerleyen aşamalarında yapılabileceği tespit edilmiştir.”

“…..Ortada konuya ilişkin olarak onay görmüş bir çizim bulunmadığından arsa sahibinin talep ettiği bu incelemenin neye dayanılarak yapılacağı konusu boşlukta kalmaktadır.”

“….10.11.2004 tarihli bilirkişi raporunda “keşif sırasında imalatın üstünün örtülü olması ve henüz kullanıma açılmaması nedeniyle kontrolü yapılamamıştır. Ancak var olan ve ileride oluşabilecek bu tür aksaklıklar inşaatın bitim aşamasına kadar her zaman giderilmesi, yenilenmesi mümkün olan sorunlardır.” şeklindeki görüşe, bu imalatların tamamlanarak iş sahibine teslimi aşamasına gelinmemiş olduğu için tarafımızdan da iştirak edilmiştir. “

“…yapılan tecritlerin tahribinin önlenmesi açısından buranın geçici şekilde toprakla örtüldüğü görülmüştür.”

“….yapılan uygulamaların as built çizimlerle kayıtlara geçirilmesi koşuluyla kolon hatlarının servis teraslarından geçirilmesi uygulamalarının Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliğine ve işin tekniğine aykırı bir yanı bulunmamaktadır.”

“….Sözleşme eki ÖZEL TEKNİK ŞARTNAME de çatı kaplamalarının “Marsilya tipi kiremit” yapılacağı tanımlaması bulunmaktadır. İnşaatlarda yapılan incelemede ise yerinde çok kırk satıhları ihtiva eden çatılarda kırmızı renkli Onduline HR malzemesinin kullanılmış olduğu görülmüştür….çatının eksikleri henüz tamamlanamadan fesihle işin durmuş ve eksik haliyle de bu güne kadar geçen 5 yılın olumsuz etkileri nedeniyle oldukça hırpalanmış durumda oldukları tespit edilmiştir…..Bu bakımdan inşaata devam edilirken bu çatı örtüsü malzemesinin yenilenmesi gerekecektir.o aşamada çatı kaplamasının Marsilya tipi kiremide veya tarafların uygun bulacağı bir başka malzemeye dönüştürülmesi de mümkündür.”

“….mahallindeki incelemelerimizde bağımsız bölümlerin iç kısımlarında yer yer projesindeki ölçülere nazaran bir kısım farklılıklar tesit edilmiş ise de mimari düzenle amaçlanan fonksiyonları olumsuz yönde etkilemeyecek bu farklılıkların, bağımsız bölümlerin projelerindeki dış ölçü ve alanlarını da değiştirmediği, bu bakımdan binalarda mülkiyet paylaşımını etkileyecek nitelikte bir ölçü değişikliğinin söz konusu olmadığı görülmüştür.”

“….Tespit olunabilen değişikliklerin önemli bir kısmı Belediyece tanzim edilmiş gabari tutanaklarındaki kotların mevcut onaylı projelere tashihen işlenmesi ile,

Bir kısmının tarafların mutabık kalmaları halinde tadilat projesi tanzimi, mutabık kalmamaları halinde ise mevcut inşaatın basit ameliyelerle tasdikli projelerindeki hale getirilmesi suretiyle, yasal hale getirilebileceği sonucuna varılmış, bunlar arasında yukarıda da değinildiği gibi plan değişikliğini gerektirecek bir duruma rastlanmamıştır.”

“…. 27.09.1999, 26.7.2000 ( iki ayrı yazı ) tarihli yazıları ekinde 10 ayrı konuda detay projelerinin onay için arsa sahibi kooperatife sunulduğu görülmüştür. Ancak bu detay çizimlerinin arsa sahibince onaylandığına veya reddedildiğine ilişkin bir kayda rastlanmamıştır.”

“…inşaatta kullanılan malzemeler ana sözleşme ve proje koşullarına uygun olduğu görülmüştür….”

12. Parselde üst kaplaması henüz yapılmamış bina iç merdivenlerin basamak ve rıht yüksekliklerinin projedeki ölçüde olmadığı iddia edilmesi, söz konusu imalatların yapım aşamasında olması nedeniyle, eksik olarak kabul edilmemiştir.

13 nolu parseldeki binanın 8 nolu dairesinde yatak odasının projesindeki ölçüleri tutmadığı iddiasının söz konusu imalatın yapım aşamasında olması nedeniyle henüz tamamlanmadığından hataların düzeltilebileceği, düzeltilemeyecek birkaç yerde ise ara bölme duvarın yıkılıp projedeki yerinde inşa edilebileceği saptanmıştır.

“Bazı betonarme kolonların ebadından küçük yapıldığı iddiasına ilişkin yerinde yapılan incelemelerde, iddia edilen kolonların projesine uygun yapıldığı belirlenmiştir.”

“12 ve 13 parseldeki çatı aralı dubleks dairelerde, üst kata çıkan merdivenin karkasının, projesine belirtilen ahşap malzemesi yerine demir profilden yapıldığı tespit edilmiştir. Söz konusu imalatın karkasının da ahşap olarak yapılması gerektiği; “

“12 ve 13. parseldeki binaların banyolarında duvardan döşenen yatay borular köşe kolonların beton pas payları kırılarak geçirilmiştir. Bu nedenle banyo mahallinde borudan dolayı kırılan pas paylarının özel beton tamir harcıyla tekniğine göre onarılması gerekmektedir.”

“12 parseldeki binanın bodrum katında iç avluya bakan pencerelerin mimarı projesinde yuvarlak pencere olarak gösterilmesine karşın dikdörtgen pencere olarak yapıldığı tespit edilmiştir.”

“ 12 parsel birinci bodrumdaki dükkanda ikinci bodrum kattaki otopark ile bağlantıyı sağlayan fazladan yapılan merdivenin kaldırılması konusuna yıkma ve kaldırma bedeli yükleniciden tahsil edilebilir. (zira tadilat projesinde merdiven belediyece iptal edilmiştir.)”

“13. parselin bodrumundaki dükkanda projesinde var olan depo merdiveninin yapılmamış olması nedeni ile yapılması gerektiği;”

“12 ve 13 parsellerde bulunan ana taşınmazların çatı kaplamaları ahşap konstrüksiyon üzeri Marsilya tipi kiremitle örtüleceği belirtilmiş olmasına rağmen ahşap üzeri oluklu ondülin yapıldığı tespit edilmiştir.”

“ Tüm binalarda kat yüksekliklerinin mimari projede belirtilenlerden düşük yapıldığı bu nedenle oturma ruhsatı alınamayacağı iddiasının incelenmesinde, kat yüksekliklerinin en düşük 2.45-2.46 metre olduğu tespit edilmiştir.”

“Bodrum katlarda toprakla temas eden yüzeylerde yapılan su tecridinin yapımı üzerinden gecen uzun zamana rağmen bazı yerler dışında bozulmadığı, bozulan kısımların ise tamirinin mümkün olduğu görülmüştür.”

“Pis su tesisatı döşenmesinde proje ve tekniğine uygun hareket edilmediği, pissu ve yağmur suyu rögarlarının içine sikalı şap ve demir merdiven basamağı yapılmadığı iddiasının incelenmesi sırasında rögarların yapılmış olduğu belirlenmiş ancak üstü toprakla örtülü olduğundan içlerine bakılamamış olup, yapım aşamasında olması nedeniyle eksikliklerin ilerde tamamlanabileceği görüşüne varılmıştır.”

“ Tüm binalarda dökme mozaikten imal edilmiş harpuşta, parapet ve denizlik imalatlarının genel olarak kötü işçilik ve kalitesiz malzeme ile yapıldığı iddiasının incelenmesi sonucunda tüm binaların parapet ve denizliklerinde ince silimle düzeltilebilecek bazı döküm ve silim hatalarının olduğu görülmüştür.”

“12 ve 13 numaralı parsellerde bulunan ana taşınmazların projesinde merdiven kovanlarında pencere bulunması gerektiği belirtilmesine rağmen fiiliyatta pencere boşluklarının kapatılarak yangın dolabının konulacağı bölüm haline getirilmiş olduğundan pencere boşluklarının tekrar açılması gerektiği;

“Binadaki bir kısım sıvaların tekniğine uygun yapılmadığı iddiasının incelenmesinde kaba sıvalı 12. ve 13. parseldeki binaların bazı duvarlarında plastik rötre çatlakların oluştuğu görülmüş, ancak bunların kaba sıva sırasında ani kuruma veya sulu harçtan oluşan çatlaklar olduğu ve ince sıva yapımı sırasında giderilebileceği öngörülmüştür.”

“ 3 ve 4 numaralı parsellerde bulunan taşınmazlarda, kapı ve pencere için bırakılan boşlukların projesinde belirtilenden farklı olduğu iddiasının incelenmesinde kapı ve pencereler için bırakılan boşlukların mimarı projede belirtilen ölçülerde olduğu yerinde yapılan incelemelerde tespit edilmiştir. Halen kaba inşaat aşamasında olan binalarda pencere boşluklarındaki fazla veya eksik ölçüler doğramalar yerine konulmadan önce yapılacak kör kasa montajı sırasında düzeltilebilecektir.”

“ Daire giriş kapıları ve pencere lentolarını teşkil eden profil demirlerin paslanmış olduğu ve sehim yaptığı iddiasının incelenmesinde doğa koşulları nedeniyle paslanan ve burkulan profillerde meydana gelen burkulma ve

“Binalarda bacaların şakulunde örülmediği iddiasının incelenmesinde bacaların projesine ve tekniğine uygun olarak yapıldığı tespit edilmiştir.”

“12 ve 13 numaralı parsellerde elektrik tesisatına ait boruların dışarıda kalması nedeni ile, borularda kırılmaların olduğu belirlenmiş olup, çalışmaların başlaması durumunda söz konusu boruların tekrar gözden geçirilerek kırık ve çatlak boruların değiştirilmesi gerektiği;”

“Balkon parapet duvarlarının ve ankraj demirlerinin tekniğine uygun yapılmış olduğu;”

“Yukarda ifade edildiği şekilde detaylı bir biçimde incelenen inşaatlarda, davalı arsa sahibinin iddia ettiği ruhsat almaya mani eksiklik, uyumsuzluk ve projeye aykırılıkların, ülkemiz inşaat sektöründe kaba inşaat seviyesinde devam eden pek çok inşaatlarda, oldukça sık rastlanabilecek türden, esasla ilişkisi olmayan, ufak kusur ve eksiklikler olduğu, ancak bunların, iş sahibinin kullanamayacağı ve kabul etmeye zorlanamayacağı derecede kusurlar olmadığı ve düzeltilmeleri olanağının bulunduğu görüşüne varılmıştır.

Biçiminde değerlendirilmektedir. Bilirkişilerin bu tespitleri ve değerlendirmelerin pek çoğu, gerçeklerden uzak, yanlı, hatta kasıtlı değerlendirmelerdir. Bir kısım değerlendirmeler de doğru değildir. Yalandır.

Bilirkişilerden incelenmesi istenen kimi konuları hiç incelememeleri, inceledikleri ve varlığını kabul etmek durumunda kaldıkları sözleşmesine, tekniğine, onaylı projesine aykırı kimi olumsuzlukları da; Sözleşmeye, teknik şartnameye, imar mevzuatına, onaylı projesine uygunluğu bakımından değil, müteahhidi kollama ve aklama yaklaşımıyla basit, önemsiz, her inşaatta olan sıradan olumsuzluklar olarak gösterilerek, mahkemeler yanıltılmaktadır. Bu yolla müteahhide hiç hak etmediği haksız kazanç sağlanmak istenmektedir.

Kooperatifin, böyle bir yaklaşım ve anlayış içinde olan, özellikle anlaşmazlık konusu inşaatların, taraflar arsındaki sözleşmeye ve kamu düzeniyle ilgili imar mevzuatına uygunluğu yönünden incelemeden rapor düzenleyen bilirkişilere güven duyması beklenmemelidir. Kooperatif, bu anlayıştaki bilirkişilerin raporlarına dayanarak verilecek kararın da adalete uygun olacağı düşüncesinde değildir.

Müteahhidin, müteahhidin ve Çağdaş Grup Kooperatifinin yetkilendirdiği avukatlarının;

1)“…inşaat ruhsatlarının alındığı, işlerin bu ruhsatlara uygun olarak yaptırıldığı ve gerekli vizelerin de ilgili belediyenin yetkili elemanları tarafından denetlenerek verildiği…”

2) “…yapılan her şey, sözleşmeye, yasaya ve mutabakatlara göre yapılmıştır…”

3)“…projeye aykırılık söz konusu değildir. İmalatlar onaylı tadilat projelerine uygundur; sorun tadilat ruhsatlarının alınmamış olmasından kaynaklanmaktadır…”

4)“…belediyece yapılan tespitlerde değinilen aykırılıkların, imar planına değil mevcut ruhsat eki projelere göre aykırılıklar olduğu, 30.07.1998 ve 21.01.2000 günü onanan tadilat projeleri esas alınarak incelendiğinde ise bu aykırılıkların bahis konusu olmadığı … ruhsat alınmayan projelere göre adı geçen tadilatların giderildiği belirlenmiştir….”

5)“…tasdikli tadilat projesinin uzunca bir süre geçmesine rağmen tadilat ruhsatına bağlanamamasının nedeninin…tüm proje tasdikleri ve ruhsat işlemlerinin davalı kooperatifçe takip edilerek sonuçlandırılmış olmasından alışkanlığın da bu neden olduğu düşünülebilir.”

6)“…stüdyo tipi dairelerin bulunduğu 27009/12,13 parseldeki binalarda kat yüksekliklerinin sıva altından 2,45 m olduğu ölçülmüş, böylece kat yüksekliklerinde norma aykırılık görülmemiştir…”

7)“…ufak tefek proje aykırılıklarının ise projelerde yapılacak tashih atlarla giderilebileceği görülmüştür…”

Bilirkişi İlhan Ayan’ ın (Daha sonra görevlendirilen bilirkişilerin raporunu doğru kabul ettikleri bilirkişi)

“…inşaatların onaylı projesine, ruhsat koşullarına ve imar mevzuatına, Ana sözleşme ve eklerine ve bunların çerçevesinde sağlanan mutabakatlarına ve projelerine uygun olarak yapıldığı tespit edilmiştir….”

“…parsellerin hepsinin sözleşmede tanımlanan prosedür işletilerek projeleri hazırlanmış ve ruhsatları alınmış bulunmaktadır….”

“…inşaatta kullanılan malzemeler ana sözleşme ve proje koşullarına uygun olduğu görülmüştür….”

“…imara aykırı bir durumun bulunmadığı…”

“…yapılan imalatlarda sözleşmeye, fen ve teknik kurallara uygun olmayan ve sözleşme feshine gerekçe olabilecek bir teknik uygunsuzluğun olmadığı…”

“…yapılan inşaatların Çankaya Belediyesinden tasdikli projelerine ve alınmış inşaat ruhsatlarına uygun olarak yapıldığı…”

Yönündeki tespitleri ve düzenlediği rapordaki ifadeleri.